Grupa Warowna Cegielnia ulokowana została na peryferiach Wałcza, na wschód od jeziora Zamkowego. Dojazd ulicą Południową. W niedalekiej odległości od Skansenu znajduje się parking.
Grupa Warowna Cegielnia to obecnie skansen militarny będący oddziałem Muzeum Ziemi Wałeckiej. Skansen obejmuje zarówno fragment umocnień Wału Pomorskiego, jak i pawilon wystawienniczy prezentujący militaria, umundurowanie, fotografie, dokumenty i inne przedmioty związane z historią walk na terenie Pojezierza Wałeckiego. Jest tu też ekspozycja terenowa – pod wiatą zgromadzono broń i pojazdy wojskowe, ekspozycja ta stale jest wzbogacana o nowe elementy. Otwarcie Skansenu Fortyfikacyjnego - Grupa Warowna Cegielnia było zorganizowaną z rozmachem imprezą plenerową, która otrzymała nagrodę Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego. W programie znalazły się między innymi manewry grup inscenizacyjnych "Obrazy z ostatnich dni II wojny światowej", widowisko "Światła Mroku", zwiedzanie trasy turystycznej, nowej ekspozycji militarnej, plenerowe kino nocne i wiele innych atrakcji.
Obecnie jest to nie tylko miejsce zwiedzania, tu organizowane są bardzo często pikniki militarne, inscenizacje, imprezy związane z rozpoczęciem i zakończeniem rajdów szlakiem umocnień Wału Pomorskiego, wykłady i prezentacje filmów wojennych, koncerty a nawet mini festiwale piosenki żołnierskiej. Pracownicy Muzeum powiększają nieustannie ekspozycję i zagospodarowują teren „Grupy Warownej Cegielnia”. We własnym zakresie, pracując fizycznie wykonali dodatkowy element skansenu – rekonstrukcję rowu strzeleckiego, podnoszący atrakcyjność tego miejsca.
Historia tego miejsca zaczyna się w latach trzydziestych ubiegłego wieku. Ten odcinek Wału Pomorskiego stanowił zamknięcie luki pomiędzy naturalnymi elementami przeszkód, jakie były wykorzystywane przy planowaniu i budowie umocnień i fortyfikacji na terenie Pojezierza Wałeckiego. Pofałdowanie terenu dawało tu natomiast możliwość stworzenie linii obrony z ukrytymi miejscami obserwacyjnymi i punktami ostrzału. Dlatego też w latach 1932-1936 wybudowano tu schrony kryjące stanowiska broni maszynowej o szerokim polu ostrzału dzięki zastosowaniu kopuł pancernych, pomieszczenia kryjące polowe armaty przeciwpancerne i stanowiska dla obserwatorów. W 1944 roku przystąpiono do rozbudowy fortyfikacji: zaczęły tu powstawać dodatkowe stanowiska strzelnicze, przeszkody przeciwpiechotne i przeciwpancerne, żelbetonowe stanowiska obserwacyjno – bojowe.
W efekcie trzon GW Cegielnia stanowią dwa schrony typu B tzw. B – Werki. Jeden został wyposażony sześciostrzelnicową w kopułę obserwacyjną i kazamatę flankującą. Drugi był schronem biernym z uzbrojeniem jedynie w kazamacie flankującej. Poterny każdego schronu prowadzą do dwóch wież wyposażonych w kopułę 3 – strzelnicową. Są tu również dwa wielosektorowe schrony B1, miejscami wzmocnione do B. Nie posiadały one kopuły pancernej a ich ochronę stanowiły płyty pancerne.
Grupa Warowna Cegielnia przyjęła kształt dwóch linii schronów. W skład pierwszej wchodzą schrony główne, obiekty wielosektorowe oraz dwa schrony jednosektorowe przy zaporach przeciwpancernych. Druga, to schrony bojowy typu B1 różnego zastosowania – do ognia flankującego i czołowego, schron obserwacyjny oraz schron bierny dla armat przeciwpancerne. i obsługi – budowla wyjątkowa na Wale Pomorskim. Pozycje wzmocniono w 1944 r. kilkoma małymi schronami zwanymi potocznie Tobrukami.
Umocnienia te zostały 25 i 26 stycznia 1945 roku obsadzone wzmocnionymi siłami niemieckimi. Wojska radzieckie rozpoczęły tu pierwsze dziania 31 stycznia, od 6 lutego był prowadzony regularny ostrzał nękający z moździerzy i lekkiej artylerii. 11 lutego ta grupa warowna została porzucona przez Niemców.
Na przełomie lutego i marca 1945 roku schrony zostały wysadzone przez polskich i rosyjskich saperów, w kolejnych latach rozebrano zasieki, zasypano rowy, teren zaś zmieniał wygląd w efekcie wydobywania piasku i utworzenia wysypiska śmieci. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku pozostałości jednego ze schronów zawaliły się w wyniku podkopania. Na początku XXI wieku teren Grupy Warownej Cegielnia został przekazany w dzierżawę panu Wojtkowi Olkowi, militariów, który zorganizował tu małą ekspozycję i wraz z grupą młodzieży, fascynatów tematyki wojennej, oprowadzał zwiedzających. Od 2012 roku Grupą Warowną Cegielnia opiekuje się Muzeum Ziemi Wałeckiej.
Warto zobaczyć