Adres: Moskorzyn
Strona:
Facebook:
E-mail:
Telefon:
W odległośći około 1,5 km na wschód od zabudowy wsi Moskorzyn, bezpośrednio na południe od drogi leśnej znaleźć można grodzisko nizinne, jednoczłonowe, pierścieniowate, koliste. Wzniesione na cyplu otoczonym bagnami od strony północnej i zachodniej. Regularny, świetnie zachowany pierścień wału jest przerwany na odcinku 4 m w południowo-zachodniej części obiektu, może w miejscu pierwotnej bramy. Od strony południowej i wschodniej znajduje się wyraźna fosa odcinająca grodzisko od osady przygrodowej. Środek majdanu zajmuje naturalny pagórek o stromym stoku północno-zachodnim i łagodnym spadku w kierunku południowo-wschodnim. W czasie prowadzenia badań przez pierwszą polską ekspedycję teren osady był tak zakrzewiony i porośnięty, że udało się zebrać zaledwie parę ułamków naczyń. W latach 1974 i 1975 po wycięciu krzewów i drzew oraz zaoraniu terenu w celu posadzenia lasu odkryto rozległą osadę nieco wcześniejszą i współczesną grodzisku.
Malownicze pozostałości umocnień ziemnych dawnych grodów Słowiańskich, do dzisiaj są dobrze widoczne w terenie i na mapach. W Gminie Dolice stosunkowo najlepiej zachowało się leśne grodzisko typu pierścieniowego położone koło Moskorzyna, funkcjonujące w okresie od VIII do X w. n.e. Widoczne są pozostałości wysokich wałów ziemnych i głębokich fos, wokół kolistego pagórka. Zewnętrzne stoki wałów po stronie północno-zachodniej opadają stromo ku bagnom otaczającym gród. Południowo-wschodnia część pierwotnego wyniesienia morenowego, mieściła także podgrodzie. Od grodu odcięte było głęboką fosą i wałem ziemnym, który mimo kilkusetletniej erozji, jeszcze obecnie wznosi się na wysokość do ok. 7 m. Na terenie podgrodzia odkryto ślady otartej osady budowniczych tego grodu, która istniała już od VII w. n. e. i funkcjonowała także w okresie istnienia grodu. Ten niezwykle warowny gród obejmował obszar ok. 75 arów, a podgrodzie ok. 100 arów.
Wokół grodów rozrastały się osady wolnych rolników jako zalążki przyszłych wiosek i miast Pomorza Zachodniego. Z braku danych, trudno jest określić dokładny czas powstania poszczególnych miejscowości. Po raz pierwszy mówi się o ich istnieniu przy dokumentowaniu różnych faktów o charakterze polityczno – gospodarczym. Najczęściej były to nadania możnowładców czynione dla miast, biskupów, kościołów i zakonów. Między innymi na podstawie tych źródeł możemy domniemywać, że większość najstarszych, Słowiańskich miejscowości z terenu obecnej gminy Dolice istniała już w jakiejś formie na początku drugiego tysiąclecia n. e. (pomimo ich oficjalnego datowania na XII, XIII czy nawet XIV w.). Odliczając od tego osady i przysiółki z XVIII i XIX wieku (powstałe w wyniku kolejnych faz kolonizacyjnych i regulacji gruntów), współczesne osadnictwo gminy pokrywa się w większości z osadnictwem średniowiecznym. Dla przykładu miejscowości Kolin i Żalęcino po raz pierwszy wzmiankowane były wśród 12 wsi nadanych przed rokiem 1187 dla komturii joannitów w Copan (miejscowość położona była gdzieś pomiędzy Stargardem a Suchaniem, obecnie nie istnieje), przez księcia Bogusława II. Z nadaniami dla opactwa cystersów kołackich wiąże się historia wielu innych miejscowości, takich jak: historycznego (obecnie zaginiony) Trzebienia, Rzepina, Dobropola Pyrz. (1232 r.), Warszyna (1236 r.), Brzeziny (1255 r.), Lipki, Bralęcina, Sądowa i Ziemomyśla „A” (przed 1278 rokiem).
Źródło: “Grodziska wczesnośredniowieczne na ziemi pyrzyckiej” Slavia Antiqua: czasopismo poświęcone starożytnościom slowiańskim, Tom 26 (1979) s. 143 -238 Eugeniusz Cnotliwy, Ryszard Rogosz, Tadeusz Nawrolski
maya.yogamaya.pl
rb